Zakopane położone jest w Rowie Podtatrzańskim, a ściślej mówiąc w Kotlinie Zakopiańskiej, u samych stóp Tatr. Leży na wysokości 750-1126 m.n.p.m, co czyni je najwyżej położonym miastem w Polsce, natomiast najwyższy jego punkt, administracyjnie będący w granicach Zakopanego to szczyt Świnicy (2301 m.n.p.m.)
Historia nazwy miasta
Zgodnie z lokalną historią, pewien mężczyzna zabrał się kiedyś za karczowanie i przekopanie sporego kawałka ziemi w w okolicy Tatr, w związku z czym mieszkańcy pobliskich wiosek zaczęli je nazywać kopane. Ponieważ mężczyzna mieszkał za tym miejscem, z czasem zdecydowano się na to, aby miasto nazwać Zakopane.
Zarys historyczny
Pierwsi osadnicy pojawili się u stóp Tatr w XV wieku. Ich przodkowie wywodzą się z obszaru Niżu Polskiego i wędrujących łukiem Karpat pasterzy Wołoskich. Podobno pierwszy przywilej osadniczy, nadany był przez Stefana Batorego w II połowie XVI w., jednak nie ma żadnych znalezisk, potwierdzających tę informację. Natomiast z odpisów wiadomo, że przywilej osadniczy nadał później mieszkańcom podtatrzańskiej wioski król Michał Korybut Wiśniowiecki.
W ten sposób, zarówno legalnymi, jak i nielegalnymi nadaniami ziem, na terenie dzisiejszego Zakopanego osiadały góralskie rody Gąsieniców, Toporów i Jarząbków. Początkowo tworzyły one oddzielne gospodarstwa i osady, które dopiero po jakimś czasie połączyły się w wieś. Miejscowi zajmowali się głównie wypasem owiec, przetwórstwem ich mleka, uprawianiem ziemi.
Historia krzyża na Giewoncie
Aby uczcić początek nowego, XX wieku, zakopiański proboszcz, Kazimierz Kaszelewski, w 1900 roku poprosił mieszkańców Zakopanego, aby pomogli ufundować krzyż, który stanie na szczycie Giewontu. Zebrano odpowiednią ilość pieniędzy i zamówiono krzyż w Krakowie. W sierpniu 1901 roku, 250 zakopiańczyków wzięło udział w transporcie poszczególnych elementów krzyża z dworca kolejowego na szczyt Giewontu. Do pewnego momentu w transporcie pomagały konie, jednak wyżej w górach, części krzyża były wnoszone tylko przez ludzi. Sam krzyż waży około 2 ton, do tego na szczyt musiano wnieść odpowiednią ilość cementu i wody, aby umocować krzyż między skałami. Prace trwały 6 dni i 19 sierpnia, podczas uroczystej mszy na Giewoncie, w której uczestniczyło ponad 300 osób, krzyż został poświęcony przez księdza kanonika Bandurskiego z Krakowa. Na skrzyżowaniu ramion krzyża znajduje się napis: “Jezusowi Chrystusowi, Bogu, w 1900 rocznicę przywrócenia przez Niego zbawienia”.
W latach międzywojennych Zakopane pękało w szwach od ilości turystów, a w 1933 roku uzyskało prawa miejskie.
Zakopane „dziś”
Obecnie Zakopane jest jedną z najpopularniejszych destynacji turystycznych. Co roku przyjeżdżają tu setki tysięcy, a nawet miliony turystów. Nic dziwnego – Zakopane, dzięki swojej ciekawej historii, oryginalnej kulturze i wspaniałej przyrodzie jest idealnym miejscem na wypoczynek dla każdego.Zarówno zimą, jak i latem, na odwiedzających Zakopane czekają liczne atrakcje.
Niezwykła kultura i obyczajowość rodowitych górali jest niepowtarzalna i, co najważniejsze, wciąż żywa. Kapeli góralskiej można posłuchać w prawie każdej regionalnej restauracji, tradycyjny wypas owiec zaobserwować na wielu halach, a oryginalne stroje góralskie zobaczyć na ulicy, czy w kościele. Do tego wszystkiego dochodzi barwna gwara góralska, niezwykła osobowość górali i, oczywiście, regionalna kuchnia. Lokalnych potraw można spróbować w większości zakopiańskich restauracji, a w oscypki zaopatrzyć się u samego bacy.
W zimie, na amatorów białego szaleństwa świetnie przygotowana infrastruktura, wyciągi, wypożyczalnie i szkółki. W samym mieście i jego okolicach znajdują się specjalnie przygotowane trasy do narciarstwa biegowego oraz kilka lodowisk. Zimą wspaniale wyglądają ośnieżone tatrzańskie doliny, do większości których można dostać się bez specjalistycznego sprzętu. Oprócz tego, zimą odbywa się Sylwester w Zakopanem, czyli ogromny koncert na świeżym powietrzu, z udziałem największych gwiazd sceny. To zimą w Zakopanem organizowany jest Puchar Świata w Skokach Narciarskich, który co roku przyciąga rzesze kibiców, wspierających naszych wspaniałych polskich skoczków.
Latem królują górskie wycieczki, spacery po okolicy i przejażdżki rowerowe. Liczne koncerty, targi regionalne i wydarzenia kulturalne na stałe wpisały się w kalendarz imprez zakopiańskich. Lato to piękne krajobrazy, słoneczne dni, ale także nieoczekiwane burze i zmiany pogody. Lato to bezpłatne Kino Letnie pod gołym niebem, wystawy plenerowe, wesołe tłumy turystów, gwar i śmiech.
Wiosna i jesień to spokój i odpoczynek. Miasto zasypia na parę tygodni, aby w sezonie znów tętnić życiem. Wiosna i jesień to przepiękne kolory, puste górskie szlaki, cisza i obcowanie z samym sobą i naturą.
W Zakopanem każdy, o każdej porze roku znajdzie coś dla siebie.
Źródło: własne, zakopane.com
FOTO: Wiktoria Ostrowska
